ผิวเหี่ยว ก่อนวัย คือ สภาวะที่ผิวพรรณของเราแสดงอาการของความเสื่อมสภาพและสภาพอ่อนแอก่อนกำหนด ซึ่งอาจเกิดขึ้นเนื่องจากปัจจัยต่าง ๆ รวมถึงการสูบบุหรี่, การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์, การติดแอบแฟชั่น, การได้รับแสงแดดจำนวนมาก, การเคลื่อนไหวตามลม และสภาวะเครื่องอาหารที่ไม่เพียงพอ โดยจะแสดงอาการเป็นริ้วรอยที่หน้า, ร่องรอยบนร่างกาย, ผิวแห้งและขาดความชุ่มชื่น ซึ่งทำให้ผิวดูเหี่ยวย่นและสูญเสียความยืดหยุ่น ภาวะเหล่านี้อาจทำให้ผิวดูโทรมและเหี่ยวย่นมากขึ้น ซึ่งเป็นสัญญาณของการเสื่อมสภาพของผิวพรรณ และอาจเกิดขึ้นก่อนวัยอันควรอย่างที่คาดไม่ถึง
ทำความรู้จักกับ คอลลาเจน
คอลลาเจน คือ โปรตีนที่เป็นส่วนประกอบหลักของเนื้อเยื่อในร่างกายของเรา ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการสร้างและรักษาความแข็งแรงของผิวพรรณและเนื้อเยื่ออื่น ๆ ในร่างกาย เราพบคอลลาเจนในหลายส่วนของร่างกาย เช่น ผิวหนัง, เส้นเอ็น, กระดูก, เส้นเอ็นเสริม, กระดูกเสริม และเนื้อเยื่ออื่น ๆ เรื่องที่คุณน่าจะสนใจ คอลลาเจนช่วยลดผมร่วงได้อย่างไร
คอลลาเจนมีบทบาทสำคัญในการรักษาความชุ่มชื้นและความยืดหยุ่นของผิวพรรณ รวมถึงรักษาความแข็งแรงและความยืดหยุ่นของเส้นเอ็นและเนื้อเยื่ออื่น ๆ ในร่างกาย เมื่อเราเพิ่มปริมาณคอลลาเจนในร่างกาย เช่น ผ่านการบริโภคอาหารที่มีคอลลาเจนสูง หรือใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีคอลลาเจน เช่น ครีมหรืออาหารเสริมที่มีคอลลาเจน จะช่วยกระตุ้นกระบวนการสร้างเนื้อเยื่อในร่างกาย และช่วยให้ผิวพรรณดูสดใส มีความยืดหยุ่น และช่วยลดริ้วรอยและรอยเหี่ยวย่นบนผิวได้ ข้อมูลเพิ่มเติม ทำไมคอลลาเจนถึงมีประโยชน์
สาเหตุที่ ผิวเหี่ยว ก่อนวัย
ผิวที่กระชับของคนในวัยหนุ่มสาวมีได้เพราะใต้ผิวหนังมีโปรตีนอย่าง “คอลลาเจน” ที่ทำหน้าที่พยุงโครงสร้างด้านบนไว้ ตามข้อเท็จจริงคอลลาเจนจะค่อย ๆ ลดลงก็ต่อเมื่อคนเรามีอายุที่มากขึ้น ถึงอย่างนั้นผิวขาดคอลลาเจนก่อนวัยก็สามารถเกิดได้ ถ้ามีพฤติกรรมส่วนตัวและการใช้ชีวิตบางอย่างที่ทำติดต่อกันเป็นเวลานานจนเกิดการสะสม เมื่อคอลลาเจนที่มีลดลงก็จะส่งผลให้ร่างกายอ่อนแอ บริเวณข้อต่อเริ่มไม่แข็งแรง และผิวเหี่ยวที่ขาดความตึงกระชับก็เป็นหนึ่งในนั้น ซึ่งปัจจัยที่ทำให้คอลลาเจนเสื่อมเร็วขึ้นนั้นมีหลายสาเหตุ เช่น
- รังสี UVA และ UVB จากแสงแดด ทำให้ผิวขาดความยืดหยุ่น ไม่ตึงกระชับ และเกิดให้เกิดริ้วรอยก่อนวัย
- เผชิญกับมลภาวะ ฝุ่น ควัน เมื่อสะสมทุกวันสามารถทำลายคอลลาเจนในชั้นผิวได้
- ความเครียด สิ่งที่กระตุ้นในร่างกายของเราสร้างสารอนุมูลอิสระ เมื่อเครียดสารคอร์ติซอลจะหลั่งออกมา ซึ่งเป็นฮอร์โมนชนิดหนึ่งที่จะไปทำลายคอลลาเจนใต้ผิวหนัง
- ร่างกายนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ
- การสูบบุหรี่ ที่สร้างความเสียหายให้แก่ผิว ทำให้ระดับคอลลาเจนและอีลาสตินของผิวหนังพร่องยุบเร็วกว่าปกติ
- ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์สามารถทำลายคอลลาเจนและสารอื่น ๆ ในผิวพรรณ ทำให้ผิวเสื่อมสภาพและเหี่ยวย่นได้
- การบริโภคอาหารที่ไม่ครบถ้วนหรือไม่สมดุล อาจทำให้ผิวขาดสารอาหารที่สำคัญ
- การเสื่อมสภาพของคอลลาเจนตามอายุ หรือปัจจัยภายนอก จะทำให้คอลลาเจนลดลง ทำให้ผิวเริ่มเหี่ยวได้ง่ายขึ้น
- การดื่มน้ำมากไม่เพียงพอ เพราะน้ำเป็นส่วนสำคัญทั้งช่วยระบบต่าง ๆ ในร่างกาย และมีส่วนช่วยในการผลิตคอลลาเจน
บทบาทของคอลลาเจนที่มีต่อผิว
ในกรณีที่การขาดคอลลาเจนอาจสังเกตได้ชัดเจนที่สุดคือในผิวหนัง และระดับคอลลาเจนในร่างกายสามารถลดลงได้ตามธรรมชาติ แต่ถ้าวันนี้มีที่ผิวเหี่ยวและมีความแห้งกร้านก่อนวัย อาจต้องให้ คอลลาเจน Type I และ III เข้าช่วยในการเสริมสร้างสุขภาพผิว คอลลาเจนมีคุณสมบัติเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีฤทธิ์แรง จึงช่วยป้องกันและเพิ่มปริมาณคอลลาเจนในร่างกาย เพื่อไปจัดการกับสารอนุมูลอิสระที่ถูกเร่งมาจากปัจจัยต่าง ๆ มากมายโดยเฉพาะ UVA และ UVB จากแสงแดด ที่เป็นตัวการสำคัญก่อให้เกิดเซลล์ผิวเสื่อมสภาพ เมื่อผิวกลับมามีคอลลาเจน หรือ ทำให้คอลลาเจนถูกคงสภาพไว้ในร่างกาย ก็จะทำให้ผิวพรรณมีความยืดหยุ่น กระชับ และมีความเรียบเนียน ผิวไม่เหี่ยวก่อนวัย การดูแลผิวเพื่อการชะลอริ้วรอยโดยรับประทานคอลลาเจนยังเป็นอีกวิธีการหนึ่งในการเติมคอลลาเจนให้กับชั้นผิว
มีหลักฐานบางอย่างที่สนับสนุนการวิจัยสุขภาพผิวเมื่อกินคอลลาเจน “พบข้อมูลการวิจัยในปี 2016 จาก Journal of Drugs in Dermatology วารสารทางการแพทย์ด้านโรคผิวหนัง ที่ได้ทำการศึกษาสุ่มากผู้ป่วยมากกว่า 800 ราย รับคอลลาเจนมากถึง 10 กรัมต่อวัน โดยมีเป้าหมายเพื่อให้สุขภาพผิวดีขึ้น จากผลลัพธ์แสดงให้เห็นว่าผลิตภัณฑ์เสริมอาหารช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นของผิวหนัง ช่วยกักเก็บความชุ่มชื้นได้ดี และเพิ่มความหนาแน่นของเส้นใยคอลลาเจนภายในผิวหนัง”
อาหารเสริมคอลลาเจนส่วนใหญ่ผ่านกระบวนการไฮโดรไลซ์ นั่นหมายความว่าผู้ผลิตได้สลายคอลลาเจนในอาหารเสริมให้กลายเป็นเปปไทด์ ทำให้ร่างกายดูดซึมและนำไปใช้ได้ง่ายขึ้น ปัจจุบันผลิตภัณฑ์เสริมอาหารคอลลาเจนมีจำหน่ายในรูปแบบเม็ด แคปซูลและแบบผง พร้อมจำหน่ายผ่านร้านค้าออนไลน์ตามที่เห็นได้ทั่วไป อาหารเสริมคอลลาเจนส่วนใหญ่จะถูกผลิตขึ้นมาสามไทป์ แต่ละไทป์ก็จะมีประสิทธิภาพช่วยในเรื่องของระบบในร่างกายที่แตกต่างกันออกไป การที่จะกินแล้วมีประสิทธิภาพหรือไม่นั้นขึ้นอยู่กับว่าคน ๆ หนึ่งใช้คอลลาเจนเพื่ออะไร หรือ ปัญหาผิวอื่น ๆ ที่คอลลาเจนช่วยได้
เพิ่มคอลลาเจนให้ผิวด้วยวิธีอื่น ๆ
1. อาหารสร้างคอลลาเจน
บริโภคอาหารที่มีคอลลาเจนสูง และเลือกอาหารที่กระตุ้นให้ร่างกายสร้างคอลลาเจนได้ดีขึ้นอย่าง น้ำซุปเนื้อสัตว์และปลาแซลมอน หรือผลไม้ที่อุดมไปด้วยวิตามิน C เช่น ส้ม ฝรั่ง บรอกโคลี มะเขือเทศ ถั่วเหลือง ไข่ เนื้อไก่ และกรดอะมิโนจำเป็นในการนำไปสร้างคอลลาเจนให้กับผิว
2. บำรุงผิวด้วยสกินแคร์
เนื่องจากโมเลกุลคอลลาเจนใหญ่กว่าเซลล์ผิวมาก จึงไม่สามารถเติมคอลลาเจนให้ผิวโดยตรงได้ผ่านการทาบนผิว หลีกเลี่ยงการซื้อครีมที่มีคอลลาเจนเป็นส่วนผสม เพราะอย่างไรก็ไม่สามารถเห็นผลลัพธ์หลังการใช้ได้ ให้มองหาสกินแคร์ที่มีส่วนผสมของวิตามิน C หรือ ใช้ครีมที่มีส่วนผสมของเรตินอยด์ เพื่อกระตุ้นให้ผิวสร้างคอลลาเจนเพิ่มขึ้นตามธรรมชาติ
3. ดื่มนมถั่วเหลือง
ในถั่วเหลืองจะมีสารที่เรียกว่าไอโซฟลาโวน ซึ่งสารนี้จะช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระในร่างกาย และยังมีฮอร์โมนเอสโตรเจน ที่ช่วยยกกระชับให้ผิวพรรณเต่งตึง หน้าผ่อง และสดใส แถมช่วยบล็อกเอนไซม์ตัวร้ายที่ทำร้ายผิวให้หย่อนคล้อย หรือมีรอยตีนกา ผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลืองทุกชนิดจะมีส่วนช่วยเร่งการผลิตคอลลาเจนใต้ผิว
การดูแลผิวในกรณี ผิวเหี่ยว ก่อนวัย สามารถทำได้โดยการดูแลรักษาผิวอย่างเหมาะสม เช่น การใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่เหมาะสมสำหรับผิวเหี่ยวย่น การเสริมสารอาหารเพื่อส่งเสริมการผลัดเซลล์ผิวใหม่ การป้องกันการเสื่อมสภาพของผิวโดยการป้องกันแสงแดดอย่างเหมาะสม รวมถึงการรักษาสุขภาพโดยการบริโภคอาหารที่มีปริมาณคอลลาเจนสูง
อ้างอิง
- แพทย์ผิวหนังแนะ ความคุ้มค่ากับการเติมเต็มผิวด้วย “คอลลาเจน”. https://pr.moph.go.th/?url=pr/detail/2/02/124852
- กินคอลลาเจนตามหลักงานวิจัย. https://www.nestlehealthscience-th.com/health-management/aging/Boost_Collagen_Skin_Bone?