ในโลกยุคปัจจุบันที่เร่งรีบ อาจทำให้ใครหลายคนละเลยสิ่งที่ร่างกายกําลังพยายามจะบอก โดยเฉพาะเรื่องสุขภาพของระบบทางเดินอาหารที่ส่งสัญญาณออกมาอยู่ตลอดเวลา ซึ่งการรับรู้ถึงสัญญาณเหล่านี้สามารถช่วยให้คุณเข้าใจถึงสุขภาพลำไส้ของคุณได้ ในบทความนี้ เราจะมาพูดถึงวิธีสังเกตุสัญญาณของลำไส้เพื่อการดูแลสุขภาพและการป้องกันเบื้องต้นให้กับคุณกัน จะมีอะไรที่น่าสนใจบ้าง ไปดูกันเลย
สัญญาณจากลำไส้
ลำไส้ สามารถแสดงสัญญาณออกมาในรูปแบบต่าง ๆ ที่บ่งบอกถึงอาการผิดปกติของร่างกายได้ ซึ่งการจดจําสัญญาณเหล่านี้เป็นขั้นตอนแรกในการดูแลสุขภาพลําไส้ของคุณ
-
ระบุอาการ
สัญญาณที่แสดงออกมาในรูปแบบต่าง ๆ ตัวอย่างเช่น อาการท้องผูก ที่มีอาการถ่ายอุจจาระน้อยครั้งลง หรือมีความยากลําบากในการขับถ่ายอุจจาระ นั่นอาจเป็นสัญญาณที่เตือนว่า คุณได้ละเลยการบริโภคใยอาหารหรือดื่มน้ําไม่เพียงพอก็เป็นได้
-
ความเข้าใจเกี่ยวกับ IBS (Irritable Bowel Syndrome)
กลุ่มอาการลําไส้แปรปรวน (Irritable Bowel Syndrome) สามารถแสดงอาการหลากหลาย เช่น ปวดท้อง ท้องอืด และการเปลี่ยนแปลงการขับถ่าย โดยการใส่ใจต่อสัญญาณเหล่านี้มีความสําคัญอย่างยิ่งต่อการจัดการภาวะนี้
การปรับเปลี่ยนอาหาร
อาหาร มีบทบาทสําคัญต่อความรู้สึกและหน้าที่การทํางานของลำไส้ โดยการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการกินและอาหารให้ดีขึ้นเพียงเล็กน้อยก็สามารถนําไปสู่การปรับปรุงระบบทางเดินอาหารที่ดีขึ้นได้ด้วยเช่นกัน
-
ใยอาหารที่ดีเพื่อสุขภาพ
การบริโภคอาหารที่มีใยอาหารสูง สามารถบรรเทาอาการและป้องกันอาการท้องผูกได้ โดยใยอาหารสามารถหาจากได้จากเมล็ดธัญพืช, ผลไม้ และผัก ซึ่งเป็นแหล่งคุณค่าทางโภชนาการที่ดีที่ควรมีไว้ในอาหารมื้อของคุณ
-
เมล็ดธัญพืชสําหรับสุขภาพลําไส้
การรับประทานเมล็ดธัญพืชบางชนิด สามารถช่วยให้การขับถ่ายอุจจาระดีขึ้นได้ อาหารเช่น ควินัว โอ๊ต และบาร์เลย์ ไม่เพียงแต่ให้คุณค่าทางโภชนาการเท่านั้น แต่ยังช่วยบรรเทาอาการท้องผูกได้อีกด้วย (สามารถอ่านข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับอาหารแก้อาการท้องผูกได้ที่ เมล็ดธัญพืช 8 ชนิดที่ช่วยบรรเทาอาการท้องผูก)
Probiotics จุลินทรีย์ที่ดีต่อลําไส้
แบคทีเรียที่มีชีวิตและเป็นแบคทีเรียที่ดีต่อระบบทางเดินอาหารอย่างโพรไบรโอติกส์ นั้น จะช่วยให้จุลินทรีย์ในลําไส้คงสมดุลและมีความจําเป็นต่อการย่อยอาหารที่เหมาะสมต่อร่างกายของคุณ
-
เลือกอาหารที่มีโพรไบโอติกส์
อาหารหมัก เช่น โยเกิร์ต กิมจิ และคอมบูชา(ชาหมัก) มีโพรไบโอติกส์ที่เป็นแหล่งโภชนาการที่ดีของร่างกาย ซึ่งการบริโภคอาหารเหล่านี้อย่างสม่ำเสมอสามารถช่วยรักษาลําไส้ให้มีสุขภาพที่ดีได้
-
แบบไหนดีกว่ากัน? โพรไบโอติกส์จากอาหารหรือผลิตภัณฑ์อาหารเสริม
แม้ว่าผลิตภัณฑ์อาหารเสริมจะเป็นตัวเลือกหนึ่งที่ดีสำหรับหลาย ๆ คน แต่การได้รับโพรไบโอติกส์จากการรับประทานอาหารจะช่วยให้คุณได้รับสารอาหารอื่น ๆ ที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพลําไส้ด้วยเช่นกัน
วิธีจัดการกับปัญหาทางเดินอาหารที่เกิดขึ้นแบบเฉียบพลัน
แม้คุณจะดูแลรักษาสุขภาพของลําไส้ให้ดีอยู่เสมอ แต่เหตุการณ์ เช่น อาหารเป็นพิษ ก็ยังสามารถเกิดขึ้นได้เช่นกัน ซึ่งการรู้จักวิธีดูแลตัวเองเมื่อมีอาการดังกล่าวจึงเป็นเรื่องที่สำคัญอย่างมาก
-
ทำอย่างไรเมื่อมีอาการอาหารเป็นพิษ?
การดื่มน้ําให้เพียงพอและเลือกรับประทานอาหารอ่อน ๆ ชั่วคราว เช่น โจ๊ก, ซุปไก่ หรือข้าวต้ม สามารถช่วยให้ลําไส้ของคุณฟื้นตัวจากอาการอาหารเป็นพิษได้
-
ป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์ซ้ำ
การเรียนรู้จากเหตุการณ์ในอดีตและระมัดระวังเรื่องความปลอดภัยของอาหาร สามารถลดโอกาสการเกิดโรคทางเดินอาหารในอนาคตลงได้
การป้องกันและดูแลสุขภาพทางเดินอาหาร
การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและนิสัยประจําวันที่ส่งเสริมสุขภาพของลําไส้ สามารถป้องกันปัญหาลําไส้ทั่วไปได้หลายอย่าง เช่น
-
ป้องกันการเกิดโรคริดสีดวง
โรคริดสีดวงเป็นภาวะที่ปวดทรมานอย่างมาก ซึ่งการป้องกันไม่ให้เกิดโรคริดสีดวงนี้ สามารถทำได้โดยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย, ดื่มน้ําให้เพียงพอ และหลีกเลี่ยงการเบ่งขณะถ่ายอุจจาระ
-
รับประทานอย่างมีสติ
การกินอย่างช้า ๆ และมีสติ สามารถช่วยส่งเสริมระบบทางเดินอาหารของคุณได้ โดยการลดการกลืนอากาศเข้าไป จึงทำให้ระบบการย่อยอาหารดีขึ้นได้นั่นเอง
การรับฟังสัญญาณจากลำไส้เป็นส่วนสําคัญอย่างหนึ่งในการรักษาสุขภาพ ซึ่งหมายถึงการใส่ใจต่ออาการหรือความไม่สบายในร่างกาย เช่น อาการที่เกี่ยวข้องกับการท้องผูกและ IBS, การปรับอาหารให้มีใยอาหารและโพรไบโอติกส์มากขึ้น และเรียนรู้วิธีจัดการกับปัญหาทางเดินอาหารที่เกิดขึ้นเฉียบพลัน เช่น อาการอาหารเป็นพิษ เป็นต้น โดยการรับประทานอาหารที่มีจุลินทรีย์ดีและการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการรับประทานอาหาร จะช่วยเสริมสร้างระบบทางเดินอาหารและสุขภาพที่ดีโดยรวมของคุณได้
การดูแลและใส่ใจในสุขภาพลําไส้ของคุณไม่เพียงแต่จะช่วยปรับปรุงการทํางานของระบบย่อยอาหารเท่านั้น แต่ยังส่งผลดีต่ออารมณ์, ภูมิคุ้มกัน และพลังงานอีกด้วย ซึ่งไม่ใช่เพียงแค่ความรู้สึกสบายท้อง แต่เป็นเรื่องของการมีสุขภาพที่ดีโดยรวมที่เริ่มต้นจากการใส่ใจสุขภาพลําไส้ในร่างกาย
คําถามที่พบบ่อย
- ควรจะถ่ายอุจจาระกี่ครั้งต่อสัปดาห์?
แม้ว่าในแต่ละคนจะมีความแตกต่างกันไปตามแต่นิสัยการรับประทานอาหาร แต่โดยทั่วไปแล้วหากถ่ายอุจจาระ 3 ครั้งต่อสัปดาห์ จนถึง 3 ครั้งต่อวัน ก็ยังถือว่าปกติ - ความเครียดส่งผลต่อสุขภาพลําไส้ของฉันไหม?
ใช่ ความเครียดสามารถส่งผลกระทบต่อระบบทางเดินอาหาร และทําให้ภาวะเช่น IBS รุนแรงขึ้น การจัดการความเครียดเป็นส่วนสําคัญของการรักษาสุขภาพลําไส้ - ดีกว่าที่จะได้รับโพรไบโอติกส์จากอาหารหรือจากเสริมอาหาร?
โดยทั่วไปแล้ว แนะนําให้ได้รับโพรไบโอติกส์จากอาหาร เพื่อจะได้รับประโยชน์จากสารอาหารอื่นๆ ด้วย แต่เสริมอาหารอาจมีประโยชน์สําหรับบางคน - มีวิธีง่าย ๆ อะไรบ้างที่ฉันสามารถทําเพื่อป้องกันโรคริดสีดวง?
รับประทานอาหารที่มีใยสูง, ดื่มน้ําให้เพียงพอ, ออกกําลังกายอย่างสม่ําเสมอ และหลีกเลี่ยงการเบ่งขณะถ่ายอุจจาระ สามารถช่วยป้องกันโรคริดสีดวงได้
อ้างอิง :
- Crystal Raypole, “Gut Feelings Are Real, but Should You Really ‘Trust Your Gut’?,” healthline, January 27, 2021, https://www.healthline.com/health/mental-health/trust-your-gut
- Courtney Helgoe, “5 Gut Instincts You Shouldn’t Ignore,” Experience Life, November 1, 2020, https://experiencelife.lifetime.life/article/5-gut-instincts-you-shouldnt-ignore/